Her devletin tarihinde olduğu gibi Osmanlı İmparatorluğu’nda da binlerce insan bir celladın pençesinde öldü;Kimi işledikleri suçun cezasını canıyla öderken, kimi bir entrikanın kurbanı oldu, kimi de işkenceler altında inleyerek can verdi.
Osmanlı İmparatorluğu’ndaki ölüm cezalarının çoğu cinayet, eşkıyalık, isyan ve siyasi kabahatler Sonuç uygulandı. Biraz ürkütücü olduğunu biliyoruz ama devletin bilinmeyen ya da gözden kaçan kısımlarından biri olan infaz sisteminin nasıl uygulandığına bir bakalım.
En tartışmalı konulardan biriyle başlayalım. Politik nedenler, infazın en sesli nedeniydi.
Bu karar sadece padişaha aittir ve “sa’i bi’l-fasad” olarak tanımlanır. Bu uygulama bir kenara bırakıldığında ‘cinayet’ suçu en yaygın infaz sebebi olarak öne çıkıyor. Siyasi tutuklular yağlı bir kementle boğuluyor, infazlarının ardından “şifre” adı verilen keskin bir usturayla başları vücutlarından ayrılıyordu. Bu baş daha sonra bir uyarı taşının veya sarayın büyük kapısının üzerine konur. “Bab-ı Hümayun”önüne atıldı.
Kesilen kafayı deforme etmeyin İçi bal dolu bir torbaya konularak padişahın huzuruna götürülür. Bu nedenle bazı şahsiyetlerin başları ve gövdeleri farklı yerlere gömülmüştür.
Osmanlı Devleti’nin o dönemdeki diğer devletlerden tek farkı, işkenceyi apaçık yazılara mal etmesiydi.
1826 Tanzimat Fermanı’na kadar geçerliliğini koruyan II. Beyazıt’ın Umumi Kanunu’nda hangi durumlarda ve kime işkence yapılacağı ayrıntılı olarak belirtilmiştir. Uygulamada kadın-erkek ayrımı yapılmamış, işkence hem soruşturma hem de infaz yöntemi olarak kullanılmıştır.
Örneğin, Bayezid’in tecavüzcünün hadım edilmesine ilişkin Genel Kanunu Madde 26karşılaşıyoruz: “Kız veya erkek çocuğu kaçırıp tecavüz edenlerin cinsel organları kesilmelidir.”
Hırsızlar suçun işlendiği mahallede ve hatta girdikleri evin, dükkânın veya hanın kapısına asıldı.
hırsızlık suçu Osmanlı İmparatorluğu’nda çok yaygın bir hataydı. Bunun cezası ölümdü, özellikle bu uygulama suçlular ve gece hırsızları için yapılıyordu.
Yeniçeri isyanları devletin belli bir döneminde çok çetin bir sorun haline gelmişti.
Sipahi ve Yeniçeriler, başları kesildi ve vücutlarına taşlar bağlanarak denize atıldı. . İsyan sırasında yeniçeriler tarafından kararlaştırılan sadrazam ve ulema sınıfı sokaklarda veya sarayın önünde bıçaklanarak öldürüldü; genellikle At Meydanı’ndaki ağaçlara asılırdı. Reşad Ekrem Koçu, Musa Çelebi’nin 1632 Yeniçeri isyanında ölümünü şöyle anlatır:
“Musa Çelebi’yi merdivenlerin başına götürdüler. Paşa, ağalarını uyarmış, içlerinden biri Musa Çelebi’ye güçlü bir omuzla vurup merdivenlerden aşağı atmış. Delikanlının acıyla haykırışı, dehşeti tarif edilemez. Musa Çelebi artık ruhunu teslim etmemişti. Ağır yaralanan genci saray duvarından çuval gibi süpürüp meydanın kenarına attılar ve üzerine bir kez daha hançer saplandı. çıplak soyunduktan sonra At Meydanı’ndaki kanlı cesedi Bir çınarın altına bırakmışlar. Aralıksız yağan kar, temiz gencin kefeni oldu.”
Kanca, haç ve kazık, işte Osmanlı’da en korkulan idamlar:
Elbette bu infazlar herkes için geçerli değil ve bu olağanüstü olayları gerektiriyordu. Korsanlar kancalarla idam edildi ve casusluk yapanlar haçla idam edildi. Kaptanlar Akdeniz’den dönerken bir grup esir korsan getirirler ve bu esirlerden bir kısmı kadırgaların direklerine asılırdı. Asılarak idam edilenler nispeten şanslıydılar; çünkü diğer korsanlar kancalarla cezalandırılıyordu.
Çengel, İstanbul, Eminönü’de idi.
Kalın kalaslardan yapılmış, büyük ve uzun, başları gerçekten kıvrık ve sivri uçlu, keskin bir tarak şeklinde kancalar vardı. Bu cezaya çarptırılanlar çıplak olarak elleri ve ayakları sırtlarından bağlanarak kalın iplerle çekilip bir anda askıda kaldı.
Haçla cezalandırılanlar da aynı şekilde soyuldu ve yüzüstü bir şekilde bağlandı.
Çarmıha gerilmiş mahkumun omuzları ve kalçaları bıçakla oyulmuş, Oyulmuş bu kısımlar kandil dikilerek yakılmıştır. Daha sonra çarmıha gerilmiş bir deve üzerinde şehrin etrafında dolaştırıldı.
16. yüzyılın sonlarına doğru gerçek Bostancıbaşı Ferhat Ağa bir defaya mahsus “top cezası” vermişti.
Reşat Ekrem Koçu’ya göre, Bu cezayı alan bir yeniçeriydi ve hatası ocağa sığmayan bir davranıştı. Bir imamın karısını kaçırdığı ve kadının saçını kestiği söylenir; tıpkı onu bir erkek kılığına soktuğu gibi. İkisi de Üsküdar’da bir kahvehanede yakalandıklarında, evliyken başka bir erkekten kaçmak ve erkek kılığına girmek suçlarından karakola götürülür ve idam cezasına çarptırılırlar. Ferhat Ağa, Yeniçeri için saydığımız cezaları yeterli görmemiş, yeniçeriyi çırılçıplak soydu ve demir çekiçle parmak boğumlarını kırdı. Daha sonra havan topuna sarılan yeniçeri olay yerinde paramparça oldu.
Bir devlet adamı idam cezasına çarptırıldığında, ceza saygıyla infaz edildi.
Bir devlet adamı hakkında çıkarılan fermanı ona bostancıbaşı verir; Eteği öpüldü ve o kişiye saygı duyuldu. Teselli sözleri söylendikten sonra Abdest almasına ve namaz kılmasına bile izin verildi.Bu karar devlet adamları tarafından metanetle karşılandı.
Viyana Kuşatması’ndan sonra Belgrad’da idam edilen Merzifonlu Kara Mustafa Paşa namazını kıldıktan sonra. “vücudum yere düşüyor”Odasındaki kilimleri kaldırıp eliyle uzun sakalını kaldırarak cellata yardım ettiği söylenir.
Cellatsız ölüm cezaları da vardı.
Bu tür infazlar “taşlama” veya “taşlama” denir. Bu ceza gayrimüslim bir erkekle ilişkiye girdiği öğrenilen kadınlara uygulansa da İmparatorluk döneminde sadece bir kadın bu cezaya çarptırılmıştır. Cellatlar, kadını kolları içeride, göğsüne kadar toprağa gömer ve halk tarafından yuhalanır ve taş yağmuruna tutulur. Eski müverrihler bu dilden rahatsız oluyorlar.
“Padişah yoksa kabahat cellattan gelmez.”
Osmanlı tarihinin en ünlü cellatlarının ortasında, 17. yüzyılda Kara Ali onun yardımcısıydı. Hammal Ali ve baş cellat olarak bilinen Süleyman sahip olmak. Evliya Çelebi, Kara Ali’yi şöyle anlatır: “Bu kolun ustası mükemmel Siyah Ali’dirkaidelerini kıvırırlar, kemerlerine tigi firetab’ı takarlar, diğer işkence aletlerini kemerlerine asarlar, el ve ayakları kıracak baltaları sokarlar, kemerlerini aletleriyle süslerler ve çıplak kılıç silindirleriyle cümbüş yaparak geçerler. , neuzubillah, hiçbiri yüzünde nur olmayan zehirli adamlar değildir…”
Bu görevi yerine getirenlerin sadece cellatlar olmadığını bilmeliyiz.
Kaynaklar, çingenelerin Osmanlı İmparatorluğu’nda her zaman cellat olduklarını söylüyor. Bostancıbaşı’nın emrinde görev yaparlar, idam edilecek kişi hakkında bizzat karar verirler. Bostancıbaşı’na haber verilirdi. Cellatlar hem dilsiz hem de sağır olanlardan seçilirdi. Bunun nedeni, mağdurun yalvarışlarını ve feryatlarını işiterek merhamete gelmemiş olması; işinin sırrını dile getirerek ifşa etmesin diyeydi.
Sultan Abdülmecid dönemiyle birlikte sarayda cellat bulundurma geleneği sona ermiş; Cellatlar Ocağı da zamanla tarihin tozlu sayfalarına gömüldü. Bir gün Eyüp’e gidersen Yolun Pierre Loti’ye düşerse,Birkaç yüz metre daha ilerleyip Karyağdı Baba Türbesi’ne gidince en sessiz ve en ücra mezarlıklardan biri olan cellat mezarlarına rastlarsınız.
